अपुऱ्या पावसामुळे जिल्ह्याचे खरीप हंगामातील उत्पादन ५० टक्क्यांपेक्षा कमी होण्याची अपेक्षा असताना रब्बीचे क्षेत्र निम्म्याने कापले जाण्याची शक्यता आहे. जमिनीतील ओलावा दिवसेंदिवस कमी होत असल्याने यावर्षी रब्बी क्षेत्रात सुमारे 500,000 हेक्टरने घट होईल, असा अंदाज वरिष्ठ कृषी अधिकाऱ्यांनी व्यक्त केला आहे.
यावर्षी, छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यात नेहमीच्या तुलनेत केवळ 85 टक्के पाऊस झाला असून, लक्षणीय पाऊस न झाल्यामुळे या भागातील कोणत्याही नद्या किंवा नाल्यांना पाणी आलेले नाही. अल्प पावसामुळे खरीप पिकांचे उत्पन्न निम्म्याहून अधिक मर्यादित राहण्याची अपेक्षा आहे, असे कृषी तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
सलग २१ दिवसांपासून पावसाने खंडित केल्याने कृषी मंडळातील अनेक पिके करपून गेली. शेतकरी दरवर्षी ऑक्टोबरमध्ये रब्बी हंगामाचे नियोजन सुरू करतात. वर्षभर सिंचन असलेले शेतकरी रब्बी हंगामातील गहू, हरभरा, ज्वारी आणि इतर पिके लावतात. दुसरीकडे यंदा पाऊस न झाल्याने रब्बी लागवड क्षेत्र निम्म्यावर येईल, अशी शेतकऱ्यांची अपेक्षा आहे.
गेल्या वर्षी सुमारे २ लाख ५६ हजार हेक्टरवर रब्बीची लागवड झाली होती. मात्र, यंदा अपुऱ्या पावसामुळे रब्बीचे क्षेत्र निम्म्याने म्हणजे ७० लाख हेक्टरने कमी होईल, असे उच्चपदस्थ अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे.
जिल्ह्यातील प्रमुख रब्बी पिके आणि अंदाजित क्षेत्र हेक्टर
- गहू —-48520
- रबी झवारी -60,450
- करडई—1170
- मका—47,400
- ग्रॅम—54060
- एकूण 4594 दुय्यम पिके
यावर्षी मान्सून कमी झाल्यामुळे जमिनीतील ओलावा कमी होत आहे. मागील वर्षीच्या पेरणी क्षेत्रावर आधारित या वर्षीच्या रब्बी क्षेत्राची माहिती आम्ही वरिष्ठ कार्यालयाकडे सादर केली आहे.
या माहितीच्या आधारे सरकार रब्बीसाठी बियाणे आणि रासायनिक खतांचा आमच्या जिल्ह्याचा वाटा ठरवते. रब्बीच्या क्षेत्रात गेल्या वर्षीच्या तुलनेत लक्षणीय घट झाली आहे. कमी पाऊस असलेल्या भागात शेतकरी गव्हाऐवजी हरभरा पेरतील.
जिल्हा कृषी अधीक्षक प्रकाश देशमुख.
