Soybean Market 2023 : मात्र, दिवाळीचा सण बारा दिवसांनंतर आला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना आता निधीची गरज भासू लागली आहे. सुट्टीचा हंगाम जवळ आल्याने शेतकरी चालू हंगामातील सोयाबीन आणि कापूस मोठ्या प्रमाणात विकत आहेत. मात्र, नवीन हंगामातील सोयाबीन आणि कापसाचे बाजारभाव कमी आहेत. खरे तर, सोयाबीन हे राज्यातील प्रमुख नगदी पीक आहे.
राज्यातील बहुसंख्य शेतकरी उदरनिर्वाहासाठी याच पिकावर अवलंबून आहेत. मात्र, आता सोयाबीनला शेतकऱ्यांना अपेक्षित असलेला बाजारभाव मिळत नाही. मात्र, कालच्या लिलावात सोयाबीनच्या बाजारभावात किरकोळ वाढ झाली. अर्थात ३० ऑक्टोबरला झालेल्या लिलावात दोन दिवसांपूर्वी सोयाबीनच्या दरात वाढ झाल्याचे संकेत मिळाले होते.आधीच्या दोन दिवसांत सोयाबीनचे दर वाढले आहेत.
प्रत्यक्षात, जून ते सप्टेंबर या कालावधीत चालू असलेल्या मान्सून हंगामात राज्यात यंदा अक्षरशः कमी पाऊस झाला. हवामान खात्याच्या म्हणण्यानुसार, महाराष्ट्रात जून ते सप्टेंबर या कालावधीत वार्षिक 88 टक्के पाऊस झाला आहे. म्हणजेच सरासरीपेक्षा १२% कमी पाऊस झाला आहे. याचा सोयाबीन पिकावर लक्षणीय परिणाम झाला असून, उत्पादनात लक्षणीय घट होईल, अशी अपेक्षा आहे.
राज्यभरातील 15 जिल्ह्यांमध्ये गंभीर दुष्काळी परिस्थिती निर्माण झाली असून, या भागात सोयाबीनच्या उत्पादनाला मोठा फटका बसणार आहे. परिणामी, उत्पादकांना सोयाबीनला उच्च भाव मिळण्याची अपेक्षा होती. मात्र, चालू हंगामाची सुरुवात शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत निराशाजनक झाली आहे. कारण सोयाबीनची यापूर्वी राज्यातील बहुतांश बाजारपेठांमध्ये आश्वासनापेक्षा कमी दराने विक्री झाली आहे.
मात्र, कालच्या लिलावात रिसोड कृषी उत्पन्न बाजार समितीने ठरवून दिलेल्या किमतीपेक्षा सोयाबीनला जास्त भाव मिळाला. आश्चर्याची बाब म्हणजे सोयाबीनचा सर्वोच्च आणि सरासरी बाजारभाव 5000 रुपयांच्या पुढे गेला आहे. यामुळे सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांना काही प्रमाणात मदत झाली आहे. दुसरीकडे शेतकरी बाजारभावाचा दावा करतात
महाराष्ट्र राज्य कृषी पणन महामंडळाच्या अधिकृत वेबसाइटनुसार, काल, ३१ ऑक्टोबर २०२३ रोजी रिसोड कृषी उत्पन्न बाजार समितीमध्ये ३२५० क्विंटल सोयाबीनची आवक झाली. काल सोयाबीनला किमान ४,७७० रुपये, कमाल भाव ५,२०५ रुपये, आणि या बाजारात सरासरी 5,000 रुपये प्रतिक्विंटल भाव आहे.